عنوان کتاب :
گزیده شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
صفحات :
597 صفحه
قطع :
وزیری
جلد :
نوبت چاپ :
سوم
تاریخ انتشار :
1394
محل نشر :
تعداد جلد :
گزیده شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
قرآن كريم، كاملترين كتاب آسمانى است كه بر قلب مبارك پيامبر خاتم صلى الله عليه و آله فرود آمد، و او، آن را به عنوان سنگينترين امانت، در كنار اهل بيت عليهم السلام، به امّت سپرد تا بدين وسيله، جهانيان، تا دامنه قيامت، به راه درست زندگى هدايت شوند و دردهاى بى درمان خود را درمان كنند و به قلّه كمالات مادّى و معنوى، و دنيوى و اخروى، دست يابند.
قرآن، كتاب زندگى
قرآن كريم به عنوان اصلىترين منبع دينى و سرچشمه معارف اعتقادى و اخلاقى و عملى با داشتن مجموعهاى از ويژگىهاى منحصر به فرد همچون تحريف ناپذيرى، جامعيّت، جاودانگى، طراوت و داشتن بطون و لايههاى معنايى، شايسته است تا مبنا و متن زندگى انسانها قرار گيرد.
مهجوريّت قرآن
كتابى با اين ويژگى هاى بى نظير، متأسفانه در گستره جوامع اسلامى، آن گونه كه شايد و بايد، مورد توجّه و بهره بردارى نيست.
البته در ايران، پس از پيروزى انقلاب اسلامى، اقدامات فراوانى به منظور وارد كردن قرآن به صحنه زندگى صورت گرفته است؛ ولى بى ترديد، تا رسيدن به نقطه مطلوب و پايان دادن به مهجوريّت اين كتاب آسمانى، فاصله بسيار است.
شناخت قرآن
نخستين گام در راه پايان دادن به مهجوريّت قرآن، شناخت درست و همه جانبه اين كيمياى هدايت و سعادت است. بديهى است جامعه به طور عام، و مراكز علمى و پژوهشى به طور خاص، تا با كتاب الهى و آثار و بركات آن در عرصههاى فردى و اجتماعى و مادّى و معنوى آشنا نباشند، در صدد بهرهگيرى از آن بر نخواهند آمد.
بهترين قرآنشناس
ترديدى نيست كه بهترين قرآنشناس، فرستنده قرآن- يعنى خداوند منّان- است، و پس از او، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و اهل بيتِ آن بزرگوار عليهم السلام؛ زيرا شناخت آنان بر اساس حدس و گمان نيست؛ بلكه بر پايه وحى و الهام الهى است. بنا بر اين، آنچه قرآن در توصيف خود بيان كرده، و آنچه پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام در تعريف اين كتاب آسمانى فرمودهاند، بهترين و متقنترين سند قرآنشناسى است.
معرّفى «شناختنامه قرآن» و گزيده آن
شناختنامه قرآن بر پايه قرآن و حديث- كه در چهار جلد و بيش از ۱۸۰۰ صفحه منتشر گرديد-، در واقع، قرآنشناسى از منظر بهترين قرآنشناسان است. اين كتاب، آنچه را خداوند منّان در توصيف كتاب خود فرموده و آنچه را پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام در تبيين جايگاه رفيع اين كتاب آسمانى بيان كردهاند، در كنار هم، با نظمى نوين و سهل الوصول، همراه با تحليلهاى مورد نياز، تقديم قرآنپژوهان كرده است.
در عين حال، با توجه به گستردگى نسبى شناختنامه قرآن چنين به نظر رسيد كه تلخيص و گزيدهسازى اين كتاب مىتواند مورد استقبال علاقهمندانى قرار گيرد كه مجال كمترى براى مطالعه متون مفصّل دارند. بر اين اساس، كتاب حاضر با عنوان گزيده شناختنامه قرآن، با حجم يك جلد، تنظيم و آماده ارائه به قرآندوستان گرديد.
در باره اين كتاب
يادآورى نكاتى در باره اين گزيده، مفيد خواهد بود:
۱. اين گزيده، عمده مباحث شناختنامه قرآن را تنها در مقياسى كوچكتر، در خود، جاى داده است؛
۲. غالب مقالات تحليلى مندرج در شناختنامه، عيناً در اين گزيده آمده است؛
۳. تمامى عنوانهاى اصلى و بيشتر عنوانهاى فرعى كتاب، در گزيده قابل دستيابىاند. آنچه بيش از همه مشمول تلخيص و گزيدهسازى قرار گرفت، آيات و بويژه روايات متعددى است كه با هدف تقويت مطالب، از منابع مختلف، ذيل يكايك عنوانها گرد آمده بودند؛
۴. گوياترين متنها، از منابع معتبرتر، در ذيل هر عنوان انتخاب شدند؛
۵. ترجمه آيات و روايات در متن كتاب، و اصل عربى آنها در پانوشت نشانده شد؛
۶. در پانوشتها، به ذكر حدّ اكثر دو منبع داراى اعتبار بيشتر براى هر حديث، بسنده شد.
قدردانى و سپاس
لازم مىدانم از همه فضلا و پژوهشگران سهيم در تنظيم، تحقيق، تدوين، ويرايش و آمادهسازى اصل اين اثر، بويژه پژوهشگران ارجمند حجج اسلام آقايان اصغر هادوى كاشانى و محمّد احسانىفر- كه در جمع آورى و تنظيم متون، مرا يارى دادهاند- و همچنين برادران فاضل و ارجمند حجج اسلام آقايان سيّد محمّد كاظم طباطبايى و عبد الهادى مسعودى- كه در نقد متن و تكميل تحليلهاى آن نقش اساسى داشتهاند- و نيز از جناب آقاى حميد رضا شيخى مترجم گرانقدر شناختنامه صميمانه سپاسگزارى كنم و از خداوند منّان براى آنان، بويژه فاضل ارجمند جناب آقاى مرتضى خوشنصيب كه با دقّت و حسن سليقه، كتاب حاضر را-
كه گزيده شناختنامه قرآن است- سامان دادند، و همه عزيزانى كه در تدوين و آمادهسازى كتاب (چه اصل و چه گزيده آن)، نقش داشتهاند، پاداشى درخور فضل و بزرگوارى حضرتش مسئلت نمايم. إنّه على كُلِّ شَىءٍ قَدير و ما ذلكَ عَلَى اللَّه بِعَزيز!
رَبَّنا! تَقَبَّل مِنّا، إنَّكَ أنتَ السَّميعُ العَليم، يا مُبَدِّلَ السَّيِّئاتِ بالحَسَنات!
محمّد محمّدى رىشهرى
۰۹/ ۰۳/ ۱۳۹۲
۱۹ رجب ۱۴۳۴